Όταν το παιδί σας αρχίσει μια συζήτηση, να του δίνετε την πλήρη προσοχή σας κοιτάζοντας το στα μάτια.
• Βεβαιωθείτε ότι έχετε την προσοχή του παιδιού σας πριν μιλήσετε.
• Να αναγνωρίζετε, να ενθαρρύνετε, και να επαινείτε τις προσπάθειες που κάνει για να μιλήσει. Δείξτε με το βλέμμα, το σώμα ή τον τόνο της φωνής σας ότι καταλαβαίνετε τη λέξη ή τη φράση που σας λέει.
• Καλλιεργήστε την ανάπτυξη του λεξιλογίου. Εισάγετε μια νέα λέξη και πείτε τον ορισμό της, ή χρησιμοποιήστε την σε ένα πλαίσιο που είναι εύκολα κατανοητή. Αυτό μπορεί να γίνει σε μια υπερβολή, με χιουμοριστικό τρόπο. “Νομίζω ότι θα πάω με το όχημα στο φούρνο. Είμαι πολύ κουρασμένη για να περπατήσω.”
• Συζητήστε για τις χωρικές σχέσεις (πρώτο, μεσαίο και τελευταίο, δεξιά και αριστερά) και αντίθετα (πάνω και κάτω, κοντά και μακρυά) με καθημερινά αντικείμενα, όπως τα φρούτα, τα παιχνίδια ή άλλα οικεία αντικείμενα. Π.χ. «Δώσε μου το φρούτο που είναι τελευταίο στη σειρά», ή «Θέλεις το τουβλάκι που είναι πάνω στο τραπέζι, ή εκείνο που είναι κάτω από το τραπέζι;»
• Περιγράψτε κάτι με λόγια και ενθαρρύνετε το παιδί σας να προσδιορίσει αυτό που περιγράφετε: «Το χρησιμοποιούμε για να σκουπίσουμε το πάτωμα, τι είναι;” (μια σκούπα). «Είναι κρύο, γλυκό και το τρώμε σε χωνάκι. Μου αρέσει με γεύση φράουλα, μάντεψε!” (παγωτό).
• Προσπαθήστε να κατηγοριοποιήσετε αντικείμενα σε ομάδες και προσδιορίστε αυτό που δεν ανήκει σε μια ομάδα: “Ένα παπούτσι δεν ταιριάζει με ένα μήλο και ένα πορτοκάλι, γιατί δεν μπορείς να το φας. Ούτε είναι στρογγυλό. Ούτε είναι φρούτο.”
• Βοηθήστε το παιδί σας να ακολουθήσει οδηγίες με δύο και τρία μέρη, π.χ. “Πήγαινε στο δωμάτιό σου και φέρε μου το βιβλίο σου”.
• Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας δώσει οδηγίες. Ακολουθήστε τις οδηγίες που σας δίνει ενώ αυτό εξηγεί πώς να χτίσετε έναν πύργο με τουβλάκια ή πώς να φτιάξετε τα έπιπλα σε ένα κουκλόσπιτο.
• Παίξτε παιχνίδια με το παιδί σας, όπως “σπίτι”. Ανταλλάξτε ρόλους στην οικογένεια, προσποιηθείτε ότι είστε το παιδί. Συζητήστε σχετικά με τα διαφορετικά δωμάτια και τα έπιπλα στο σπίτι.
• Η τηλεόραση μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως ένα πολύτιμο εργαλείο, αλλά με μέτρο. Συζητήστε σχετικά με το τι παρακολουθεί. Πείτε του να μαντέψει τι θα μπορούσε να συμβεί στη συνέχεια. Συζητήστε για τους χαρακτήρες. Είναι χαρούμενος ή λυπημένος; Ζητήστε από το παιδί σας να σας πει τι έχει συμβεί στην ιστορία. Παίξτε σαν θέατρο μια σκηνή μαζί, και συνθέστε ένα διαφορετικό τέλος.
• Επωφεληθείτε από τις καθημερινές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, ενώ είστε στην κουζίνα, ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναφέρει τα σκεύη που απαιτούνται. Συζητήστε για τα τρόφιμα που θα φάτε, το χρώμα, την υφή και τη γεύση τους. Από πού προέρχονται τα τρόφιμα; Ποιες τροφές σου αρέσουν; Ποια δεν σου αρέσει; Ποιος θα καθαρίσει; Δώστε έμφαση στην χρήση των προθέσεων, ζητώντας από το παιδί να βάλει την πετσέτα στο τραπέζι ή κάτω από το κουτάλι. Προσδιορίστε σε ποιον ανήκει: “Είναι η πετσέτα μου.” “Είναι του μπαμπά μου.” “Είναι του Γιάννη.”
4-6 ετών Πώς να ενισχύσω την εξέλιξη λόγου και ομιλίας στο παιδί μου;
